InstagramYoutubeFacebook
99+
Cmentarz założony został w 1902 roku, lecz pierwsze pochówki odbyły się rok później. Cmentarz przykościelny nieistniejącego kościoła św. Józefa. Od roku 1946 zamknięty do celów grzebalnych. Na nekropolii pochowanych jest około 350 osób, większość pomników i nagrobków nie przetrwała, nie znamy personaliów ludzi tu pochowanych. Warto zwrócić uwagę na główną bramę cmentarną, zachowała się w bardzo dobrym stanie, zbudowana z czerwonej cegły z sygnaturkami z miejscowej cegielni Koliebken.Na starych fotografiach dostrzec można, obecnie nieistniejącą, wysoką kapliczkę usytuowaną tuż obok cmentarza, było to miejsce postojowe pielgrzymek podążających z Oliwy do Wejherowa. Jej lokalizację wskazują wciąż zachowane schody.Po wojnie cmentarz popadł w zapomnienie...
opismapaqrcode
Neogotycka kapliczka świętego Wojciecha jest usytuowana w centrum Sopotu, przy kościele świętego Jerzego zbudowanym przez gminę ewangelicką w latach 1899-1901.Ufundował ją 1909 roku Herman Burrucker, przewodniczący komitetu budowy kościoła. Początkowo mieściła studzienkę z fontanną i basenikiem. Pod koniec lat trzydziestych we wnętrzu ustawiono figurkę świętego Wojciecha z wiosłem w prawej ręce. Na jednym z filarów kapliczki znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca jeden z najstarszych herbów Sopotu.
opismapaqrcode
Obchody stulecia przyznania Sopotowi praw miejskich zaowocowały inicjatywą upamiętnienia założyciela kąpieliska, chirurga Jana Jerzego Haffnera (urodzonego w 1775 roku w Colmar, Francja, zmarłego w 1830 roku w Gdańsku). Kierując się do Gdańska jako lekarz wojsk napoleońskich, przejeżdżał przez Sopot i zatrzymał się tu na nocleg. Zachwycony urodą miejscowości zauważył, że jest ona szczególnie odpowiednia do stworzenia kąpieliska morskiego. Gdańsk również go oczarował, więc postanowił tu osiedlić się. Poślubił miejscową wdowę, zrezygnował z służby wojskowej i rozpoczął praktykę chirurgiczną. Około 1808 roku zaaranżował kąpielisko morskie w Brzeźnie (dzielnica Gdańska), a w 1823 roku podjął starania o przekształcenie Sopotu w uzdrowisko. Własnymi środkami wybudował zakład kąpielowy, a następnie dom zdrojowy. Opracował plany parku i alejek spacerowych. Kuracjusze odwiedzający Sopot mogli spacerować po rozłożystym molo i wypływać łódkami na morze. Doktor Haffner pragnął, aby Sopot dorównał innym popularnym kurortom nad Bałtykiem, dlatego zabiegał o najwyższy standard usług. Wyczerpany pracą i dotknięty chorobą, Haffner zmarł w 1830 roku. Autorem rzeźby parkowej przedstawiającej zamyślonego spacerowicza, Jana Jerzego Haffnera, jest artysta rzeźbiarz Zbigniew Jóźwik. Postać Haffnera, nieco większa niż naturalna, przysiadła w malowniczym miejscu, patrząc na ukochane przez niego morze. Pomnik został odsłonięty 8 października 2004 roku podczas święta miasta Sopot. Obok rzeźby wyryto na kamieniu napis "Doktor Haffner", a na tabliczkach przytwierdzonych do niewielkiego głazu umieszczono nazwiska autorów i fundatorów pomnika.
opismapaqrcode
Pomnik-rzeźbę zaprojektował i wykonał artysta rzeźbiarz Tadeusz Fołtyn. Przypomina ona dzieła Hasiora. Ogromne koła pojazdu z drabiną do nieba i diabełkiem na górze jakby zapewniały, że droga artyzmu prowadzi zawsze do nieba, a więc do dobra, choćby same dzieła mowiły o sprawach "diabelskich". Do elementów rzeźby przytwierdzane będą tabliczki z nazwiskami około 100 osób oddanych sopockiej kulturze. Na trzech pierwszych tabliczkach są już następujące nazwiska: Władysław Szpilman, Czesław Niemen, Krzysztof Klęczon, Bogusław Wyrobek, Krzysztof Komeda, Ada Rusowicz, Stanisław Horno-Popławski, Adam Smolana, Tadeusz Ciesiulewicz, Zygmunt Karolak, Agnieszka Osiecka, Rainer Maria Rilke, Jerzy Afanasajew, Miron Białoszewski, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz.
opismapaqrcode
Pomnik Martyrologii Polskich mieszkańców Sopotu powstał z inicjatywy kilkudziesięciu członków Sekcji Historyczno-Dokumentacyjnej Towarzystwa Przyjaciół Sopotu, mieszkających w Sopocie przed II wojną światową. Wielu z nich naleźało do organizacji walczących o zachowanie tożsamości narodowej i było szczególnie represjonowanych przed wojną i po jej wybuchu. Większość utraciła najbliższych w miejscach kaźni zorganizowanych przez hitlerowców. Bu uczcić tych ludzi szczególnie oddanych polskiej sprawie, pomordowanych i poległych w czasie II wojny, wzniesiono opisywany pomnik. Zaprojektował go Adam Smolana, znany sopocki rzeźbiarz, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W wykonaniu pomagali, ze względu na chorobę autora, architekci Andrzej Rejchel i Włodzimierz Stopa.Na prostopadłościennym betonowym cokole umieszczono piastowskiego orła z brązu z rozpostartymi skrzydłami, jakby obejmującego w wieczne posiadanie polskie morze i wybrzeże, i szponami chwytającymi symbolicznie dwa miecze grunwaldzkie. Na froncie w kształcie tarczy z wyżej wuymienionymi mieczami widnieje napis ułożony przez Franciszka Mamuszkę, autora wielu znaczących publikacji o Sopocie: Bochaterskim Polakom, mieszkańcom sopotu, którzy za wierność ideałom narodowym i działalność w polskich organizacjach oraz umiłowanie ojczyzny zgineli w hitlerowskich miejscach kaźni, więzieniach i obozach koncentracyjnych w latach 1939-1945. Na dwóch bocznych tarczachwidnieją 74 nazwiska polskich mieszkańców Sopotu zamordowanych przez hitlerowców oraz daty i miejsca ich śmierci. Z tyłu, na płycie również mającej kształt tarczy wyryto słowa: Zgineli za Polskę, aby potomni mogli żyć. Wieczna chwała ich pamięci.Poniżej wymieniono nazwiska fundatorow pomnika i nazwisko jego autora. 11 listopada 1995 roku naloźono orłu koronę zaprojektowaną przez rzeźbiarkę Izabellę Smolanę, żonę nieźyjącego już wówczas autora pomnika, zachowując w ten sposób prawa autorskie. Pomnik odsłonięto 22 marca 1985 roku. W rocznicą odzyskania niepodległości, 11 listopada kaźdego roku, pod pomnikiem odbywają się uroczystości państwowe.
opismapaqrcode
Myśliwy z upolowanym ptactwem i torbą oraz rybaczka z owocami morza, elementy wejścia do budynku z 1900 roku w Sopocie. Parterowy narożnik to jedyna pozostałość okazałego gmachu domu towarowego rodziny Fast. Bogato zdobiony portal jest nawiązaniem do pierwszego domu towarowego Fastów, który mieścił się pod adresem Seestrasse 55, w tym samym budynku, gdzie znajduje się apteka "Pod Orłem".
opismapaqrcode
Ten najstarszy cmentarz w Sopocie powstał w 1878 roku jako ewangelicki, zajmuje około 13 hektarów lasu, bogatego w różne gatunki drzew. Ówczesną kaplicę cmentarną rozbudowano i dziś służy parafianą jako kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.Wiele nagrobkow,zwłaszcza niemieckich, to głazy narzutowe z wyrytymi napisami. Inne, szczególnie nowsze, stanowią interesujące dzieła sztuki rzeźbiarskiej. Na cmentarzu znajdują się groby: kaplica, rodziny Herbstów, pisarki Stanisławy Fleszerowej-Muskat, baddacza dialektow kaszubskich Fryderyka Lorenza,dziennikarki, poetki Ewy Moskalówny, rzeźbiarza Adama Smolany, pierwszego rektora szkoły średniej Ernsta Jahnke, pomnik nagrobny znanego sopockiego architekta Adolfa Bielefeldta. symboliczne miejsce pamięci Armii Krajowej oraz niemiecki pomnik Lotnikow.
opismapaqrcode
Powstał w 1909 roku jako Pomnik Wojenny, miał symbolizować zwycięstwo Prusaków nad Francuzami. Na cokole z granitowych ciosów ustawiono 8 tonowy głaz narzutowy, do którego przytwierdzono orła. Po 1918 roku dodano tablice z nazwiskami sopocian poległych w czasie I wojny światowej. Dziś znajdują się one w kosciele Gwiazdy Morza przy ulicy Tadeusza Kościuszki 19, gdyż w roku 1945 usunieto je wraz z orłem, do głazu zaś przytwierdzono czerwoną gwiazdę. Pod nia widnieje napis w języku polskim i rosyjskim: Bohaterom o wyzwolenie Sopotu. Na przedniej ściance cokołu umieszczono bazaltowe tablice z nazwiskami 63 żołnierzy radzieckich, pochowanych na cmentarzu przed pomnikiem, gdzie spoczywa w sumie 646 poległych. Byli to głównie zmarli w sopockich szpitalachwojennych, dokąd zwożono rannych przede wszystkim z Gdańska, gdyż w samym Sopocie Armia Czerwona nie poniosła dużych strat. Przed cmentarzem, jak rownież przy drodze wiodącej na wzgórze, postawiono betonowe płyty z informacja o nekropolli w języku polskim i rosyjskim.
opismapaqrcode
Występują one głównie w Środkowej Europie. W Polsce występuje w stanie naturalnym tylko buk zwyczajny. Uprawianych jest kilka gatunków obcych i liczne odmiany ozdobne buka zwyczajnego. Liście początkowo intensywnie zielone potem delikatnie matowo zielone. Owoce to bukiew, po dojrzeniu otwiera się 4 klapami uwalniając jeden lub dwa trójkanciaste orzeszki koloru brązowawego. Dzewo osiąga maksymalnie 40 metrów. Preferuje miejsca zacienione. Używany do wyrobu parkietów i mebli. Buk doskonale nadaje się na żywopłoty gdyż dobrze znosi przycinanie.
opismapaqrcode
Symboliczna kwatera żołnierzy Armii Krajowej, naścianie epitafialnej wiszą tabliczki z nazwiskami żołnierzy i nazwami miejscowości w których stoczono najważniejsze bitwy. Tablicę uroczyście odsłonięto 22 listopada 2002 roku.Napisy:Świętej pamięci podharcmistrz Tadeusz Milewski "Ćwik", 04.08.1920-05.08.1944, sierżant podchorąży Armii Krajowej, mieszkaniec Sopotu, instruktor ZHP w Wolnym Mieście Gdańsk, żołnierz Batalionu "Zośka", poległ z bronią w ręku w Powstaniu Warszawskim.Świętej pamięci podharcmistrz Kazimierz Milewski "Janka", 16.08.1921-22.08.1944, kapral pochorąży Armii Krajowej, mieszkaniec Sopotu, zastepowy ZHP w Wolnym Mieście Gdańsk, żołnierz batalionu "Zośka", poległ z bronia w ręku w Powstaniu Warszawskim.
opismapaqrcode
Pomnik Lotników poświęcony lotnikom którzy zgineli w pierwszej wojnie światowej. Od strony północnej i południowej napisy. Cokół wieńczyło śmigło, ukradzione w latach sześćdziesiątych.
opismapaqrcode
Powstał około 1880 roku na zalesionym południowym zboczu Babi Dół naprzeciwko cmentarza ewangelickiego, dziś kmunalnego. Mieści kilkanaście tysięcy grobów, między innymi: malarza marynisty Mariana Mokwy, historyka i etnografa Władysława Łęgi, matki pisarza noblisty Czesława Miłosza, Franza Spletta.
opismapaqrcode
Kaplicę oraz mur z brama cmentarną zaprojektował w 1927 roku Paul Puchmuller, znany ówczesny architekt.
opismapaqrcode
Pomnik-grób poświęcony: Sybirakom, więźniom Stutthofu, żołnierzom Armii Krajowej i kapitanowi Alojzemu Burskiemu.Alojzy Burski - po zakończeniu nauki został skierowany do Szkoły Podchorążych. Sympatyzował z ruchem narodowym. W październiku 1937 otrzymał stopień podporucznika z przydziałem do 72 Pułku Piechoty w Radomiu. Brał udział w wojnie obronnej 1939 r. jako dowódca plutonu ckm. Wraz ze swoim pułkiem przebijał się do Warszawy, wyróżniając się odwagą 15 września w walkach o Miłosną. Został ranny w obronie stolicy. Po jej kapitulacji dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł. Został wyznaczony na dowódcę jednego z największych pomorskich zgrupowań partyzanckich AK pod kryptonimami "Bory", "Cisy-100", operującego na obszarze Borów Tucholskich i liczącego ok. 150 ludzi. Okazał się uzdolnionym dowódcą i taktykiem, przeprowadzając wiele akcji zbrojnych przeciwko Niemcom. Współdziałał z sowieckimi grupami rozpoznawczo-dywersyjnymi zrzucanymi na Pomorze. Przeszedł do służby wojskowej w LWP jako komendant "obozu dla internowanych renegatów i zdrajców" w Zimnych Wodach. W rzeczywistości nadal był w konspiracji, tym razem antykomunistycznej, gromadząc swoich dawnych podkomendnych z AK. Nocą z 29 na 30 kwietnia 1945 zdezerterował wraz z grupą 35 uzbrojonych żołnierzy, wracając do lasu. Dokonał tego prawdopodobnie na skutek instrukcji Delegatury Sił Zbrojnych na Pomorzu. W leśniczówce Emilianowo na terenie Puszczy Bydgoskiej zaprzysiężono na Rotę AK oddział partyzancki „Świerki II" w sile 35 partyzantów. Ddziałania Oddziału miały na celu ochronę ludności przed maruderami sowieckimi. Ważniejsze starcia „Świerków II” z grasantami sowieckimi miały miejsce 6 maja 1945 r. w okolicach Nowej Wsi Wielkiej, 6 lub 7 maja w m. Chrośna, 8 maja 1945 r. we wsi Pszczółczyn pod Łabiszynem, 13 maja 1945 r. w pobliżu Brzozy Bydgoskiej. Ostatnią walkę ze zmilitaryzową jednostką NKWD, w wyniku której został rozbity, stoczono w połowie maja 1945 roku. Alojzy Bruski zostal aresztowany 7 lub 12 czerwca 1945 w Bydgoszczy przez WUBP wraz z 3 swoimi podkomendnymi. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Poznaniu na sesji wyjazdowej w Bydgoszczy skazano go na 10 lat więzienia. Na skutek osobistej interwencji Bolesława Bieruta jego wyrok zmieniono na karę śmierci. Został stracony we Wronkach 17 września 1946 r.
opismapaqrcode
Po zakończeniu II wojny światowej wielu żołnierzy Armii Krajowej osiedliło się w Sopocie. To dzięki ich zaangażowaniu powstał obecny pomnik. Oficjalne ustanowienie pomnika rozpoczęło się słowami:"To wydarzyło się w Sopocie w roku Pańskim 1998, gdy na Stolicy Piotrowej zasiadał i sprawował rządy Papież Jan Paweł II, który wywodził się z rodu Polaków. Niech ten pomnik, wznoszony z okazji 80. rocznicy odzyskania niepodległości, stanowi świadectwo pamięci dla środowisk kombatanckich oraz mieszkańców Sopotu, dotyczące bezprecedensowego wysiłku narodu polskiego w walce o wolność. Niech ten monument symbolizuje patriotyzm i miłość do niepodległej Ojczyzny, zarówno dla obecnych, jak i przyszłych pokoleń."Inicjatywa budowy pomnika została podjęta przez członków sopockiego oddziału Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Projekt rzeźbiarski został powierzony Tadeuszowi Markiewiczowi. Na betonowym postumencie w kształcie ściętego ostrosłupa spoczywa flaga, przechodząca w złotego orła w koronie, którego skrzydła są uniesione ku górze.
opismapaqrcode